Bu makalede Online alışverişin müşteri ve satıcı açısından faydaları ve zararları üstünde durulmuştur. Keyifli okumalar dileriz.

Online Alışverişin Faydaları ve Zararları

Pandeminin artması ve insanların evlerinden çıkamamaları online alışveriş platformlarına ilginin artmasına neden oldu. Günlük ihtiyaçlarımızı neredeyse yarım saatte veya daha kısa sürede kapımıza getiren servisler oldukça arttı. “30 Dakikada Kapında” sloganıyla sunulan servislere rağbet artınca bu alanda rekabetin de önü açılmış oldu. Getir, Migros Sanal Market, Carrefoursa, İstegelsin, Yemek Sepeti ve bunun gibi birçok online market alışverişi sitesi ticaretini katladı.  Öyle ki Vodafone gibi cep telefonu operatörleri bile abone adres bilgisine sahip olmanın ve alışveriş bedelini faturaya yansıtma avantajını online market alışverişi yapılabilecek uygulamalar geliştirerek kullandı.

 

Tabiki her güzel şeyin birlikte bazı sorunları da beraberinde getirdi. Teslimat zamanında yaşanan sorunlar, teslim edilen ürünlerin fiyatları ile ilgili problemler, gıda ürünlerinin tazeliğini koruyarak son kullanıcıya ulaştırılması, ürün tedarikinde yaşanan problemler, kurye ağının yaygın olmaması gibi daha sayabileceğimiz birçok sorunla da boğuşmak zorunda kalındı.

 

Neden Sanal Alışveriş?

İnsanların sanal alışverişe yönelmesindeki başlıca nedenleri aşağıda incelenmiştir.

Müşteri online alışveriş yaparken nasıl bir kazanç sağlayacağını hesaplar. Markete gitmek, araba için park yeri aramak, kasa kuyruğunda uzun süre beklemek, geri dönüş yolunda belki araçla kaza yapma riski müşteriyi online alışverişe yönlendirebilir. Bu durum online alışveriş yapılması açısından müşteri üstünde pozitif bir etki bıraktığı için performans beklentisini arttırmaktadır.

Tüketici evinden çıkmadan ve çaba sarf etmeden daha uygun fiyatlı ürünü istediği marketten seçerek alma özgürlüğüne sahiptir.

Çevresindeki kişilerin online alışveriş yaptığını gören kimse kendisine bu durumdan etkilenip aynı şekilde alışveriş yapma eğilimi gösterecektir. Bu durum sosyal etki olarak nitelendirilebilir.

Ayrıca sanal alışverişin yaygınlaşmasıyla marketler arasında rekabet artmış ve kullanıcıya daha iyi bir alışveriş deneyimi yaşatmak amacıyla daha rahat kullanılabilen hızlı ödeme rahatlığı sağlayan ara yüzler ve uygulamalar geliştirilmiştir. Bu durum müşterinin daha rahat karar vermesine olanak sağladığından online alışveriş hakkında algısını pozitif yönde etkilemektedir.

Online alışverişe alışan müşteri bir süre sonra fiziksel olarak markete gitme alışkanlığından vazgeçer. Bu durum fayda maliyetin müşteri üstünden bıraktığı etkiden kaynaklanmaktadır. Ayrıca müşteri böylece pandemi ortamında virüse yakalanma riskinden de kaçınmış olur.

Online alışverişin, teknolojiyi kullanma başarısı gösteren müşteri için mutluluk verici bir etkisinin olduğu da gözlenmiştir. Bu durum bilimsel olarak hedonik motivasyon olarak isimlendirilir.

 

Peki online alışverişin hem müşteri hem de market tarafındaki riskleri nelerdir bunları da aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

Sanal alışverişte fiziksel alıverişin aksine ürüne dokunup hissedemeyiz. Bu durum gıda alışverişinde daha büyük endişeye yol açabilir. Ürünün bozuk çıkması gibi durumlarda marketle tekrar iletişime geçmek durumu hemen ispatlama gereği onay alınması durumunda tekrar marketin ilgili ürünleri geri alması gibi lojistik süreçler müşteriye zaman kaybettirir. Bu durumda müşteri daha çok standart boyutta, paketli, kalitesinden emin olduğu deterjan, temizlik ürünleri ve makarna, bakliyat gibi kuru gıda ürünleri almaya daha meyilli olur.

 

Müşteri sanal alışverişi sonrasında parasal bir kayıp yaşayabileceğine dair endişe duyabilir. Müşteri taşıma maliyetini doğurduğu finansal yükü üstlenmek istemez. Diğer taraftan düşük maliyetli ürünlerin lojistik maliyetleri satıcı tarafında büyük yük oluşturur ve bu durum mali yükün müşteri tarafına yansıtılması sonucu ortaya çıkacaktır. Ayrıca satıcı bu durumdan en az seviyede etkilenmek için yüksek alışveriş limitleri koyar o zaman da müşteri gereksiz daha fazla alışveriş yapma maliyetine katlanmak istemeyebilir.

Tüketici; markete gitme, aracını park etme, kasada sıraya girme zahmetine katlanmak istemese de hızlı tüketim maddelerinde zaman ve lojistik maliyetlerinin kendisini olumsuz etkilemesini istemez. Bu durum zaman riski olarak adlandırılır.

Diğer tarafta özellikle gıda ürünlerinde müşterinin daha temkinli olması, ürünü onun yerine başkasının seçiyor olması, ürüne başkasının dokunuyor olması, tazelik konusundaki hassasiyet ve iğrenme duygusu müşterinin aklında psikolojik ve fiziksel risk algısı oluşturur.

Ayrıca fiziksel alışverişi sosyalleşme ihtiyacı olarak gören kimseler için online alışveriş sosyalleşmesinin önünde bir engel olarak görülebilir.

Kişisel bilgi güvenliğinin son derece önemli olduğu günümüzde kişisel haklar Kişisel Verilerin Korunması Kanunu(KVKK) ile güvence altına alışmıştır. KVKK’ya yum süreci online alışveriş sitelerinin maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır.  Online alışveriş uygulamaları müşterinin konum bilgisini, kredi kartı bilgisini, isim ve telefon bilgisini veri tabanlarında güvenli bir şekilde kaydetmek zorundadır. İnternette verilerin çalınmasını önlemek için online alışveriş sitelerinin gerekli güvenlik önlemlerini alması gerekmektedir. Güvenlik donanımlarının maliyetleri, bunları çalıştıracak kişilerin maliyetleri oldukça yüksektir. Bu da maliyetleri arttıran ve rekabeti etkileyen bir unsur olarak arka planda karşımıza çıkıyor. Tabi ki bu maliyetlerin ürünlerin fiyatlarına yansıması da kaçınılmazdır.

 

 

Kaynaklar:

https://www.webstrategiesinc.com/blog/five-biggest-challenges-facing-online-marketing

https://www.wigzo.com/blog/digital-marketing-challenges/

http://www.ijstm.com/images/short_pdf/1472558042_307_IJSTM.pdf